Bilgisayar, cep telefonu, tablet gibi teknolojik iletişim araçları ya da post makinası gibi alışveriş araçlarını kullanarak elektronik ortamda işlenen her türlü suç, bilişim alanındaki suçlar olarak tanımlanır. Halk arasında bilişim suçu terimi yerini internet ya da bilgisayar suçu olarak açıklamak mümkündür. Bilginin yine elektronik ve teknolojik araçların kullanımı ile aktarılması işlemine bilişim ve bu şekilde işlenen suçlara da bilişim suçları terimi kullanılır. Bilişim suçu, sisteme müdahale ile gerçekleşir. Bu müdahale bazen fiziksel bir şekilde erişim olduğu gibi bazen de uzaktan internet üzerinden bağlanma koşulu ile söz konusu olmaktadır.
4 Ana Başlıkta Değerlendirilir
Türk Ceza Kanunu 5237 sayılı bilişim alanındaki suçlar kapsamını 243 ile 245 arasındaki maddeler ile düzenlemektedir. Buna göre bilişim suçları 4 ana başlıkta değerlendirilir. Türk Ceza Kanunu 243.maddeye göre bilişim sistemine girme suçu, madde 244’e göre sistemi engelleme, erişilmez kırma, bozma, verileri yok etme ya da değiştirme suçu. Madde 245’e göre banka ya da kredi kartının kötüye kullanılma suçu ile 245/a maddeye göre yasak cihaz ya da program kullanma suçu bilişim suçları kapsamındadır. Bilişim sistemine girme suçu bir bilişim sistemine ve sistemdeki verilere direkt fiziki yakınlık yolu ya da uzaktan bağlanmak sureti ile erişilerek gerçekleştirilir.
En Kolay Ve En Basit Suç Tipi
Bilişim suçları içerisinde işlenmesi en kolay ve en basit suç tipidir. Örneklendirmek gerekirse, bir kişinin sosyal medya adreslerine izinsiz girerek erişimini engellemek, bu suç kapsamında ele alınarak cezalandırılır. Bu suçta mağdurun rızası, hukuka uygunluk nedeni sayılır yani hak sahibi olarak yararlanma yetkisi olan kişi bilişim sistemine girme izni vermiş ise bilişim alanındaki suçlar kapsamından çıkar. Bu suç birbirinden farklı fiiller ile gerçekleştirilebilir. Gevşek güvenlik önlemlerinden yararlanıldığı gibi var olan güvenlik önlemlerindeki boşluklar da kullanılarak sisteme erişim gerçekleştirilebilir. Ağ üzerinden virüsler Truva atı, macro virüsü ve solucanlar kullanılır ya da sistemin açık kapıları zorlanarak giriş yapılır.
Suçun İspatında IP Adresi Önemlidir
Bilgisayara tecavüz, kod kırma ya da bilgisayar korsanlığı olarak da tanımlanan bilgisayar sistemine ve verilere izinsiz giriş; verinin görülmesi biçiminde işlenebileceği gibi; oturum açılması yolu ile de işlenebilmektedir. Sisteme girmede iletişimin kablolu, kablosuz ve mesafenin uzak ya da yakın olması arasında fark yoktur. Mağdur kişinin rızası dışında girilmiş olması bilişim alanındaki suçlar kapsamına girmesi için yeterlidir. Bu suçun ispatında IP adresi önemlidir. IP adresi internete bağlanan her bilgisayara sistem tarafından verilen kimliktir. İki tür IP adresi vardır. Sabit kalan değişmeyen internet adresi statik, her bağlanıldığında değişen adres ise dinamik IP adresidir. Suçun tespitinde IP adresine ulaşmak için servis sağlayıcıdan sorgulama yapılır. Bazı durumlarda IP adresleri GSM şirketleri tarafından birden fazla kişiye port yapılarak verilir. Böyle bir durum karşısında IP adresi ile beraber port numarası da sorgulanması gerekir.
Bilişim Suçlarında Verilen Cezalar
Bilişim sistemine girme suçunun cezası, bir yıla kadar hapis ya da adli para cezası şeklindedir. Bilişim alanındaki suçlar kapsamında ele alınan bir başka suç tipi olan bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri yok etme ya da değiştirme ve sistemi erişilmez kılma suçu 244.maddede seçimlik hareketli suç olarak düzenlenmiş durumdadır. Suç, maddede yer alan herhangi bir seçimlik hareketin işlenmesi sonucu gerçekleşir. Bu suçun cezası, 1 yıldan 5 yıla kadar hapis şeklindedir. Ancak bilişim sistemindeki verileri bozan, değiştiren, yok eden, erişilmez kılan, sisteme farklı veri yerleştiren ya da sistemdeki verileri başka bir yere gönderen suçlu, 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılabilir. Bilişim alanındaki suçlar kapsamındaki bir diğer suç unsuru da banka ve kredi kartının kötüye kullanılması suçudur.
Şayet sistemi engelleme suçu banka ya da kredi kurumuna veya bir kamu kurum ve kuruluşuna ait bilişim sistemi üzerinde gerçekleşmiş ise bu durum karşısında 244/3 madde yükümleri uygulanır. Buradaki faile verilen ceza 9 aydan 4.5 yıla kadar hapis cezasıdır. Haksız çıkar sağlama yolu ile bilişim suçu işlenmesi durumunda ise faile 2 yıldan 6 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası verilir. Banka ve kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu her ne sebepten olursa olsun bir başkasının kartını ele geçirerek onun rızası olmadan kullanması ya da kullandırtması ve bu şekilde menfaat elde etmesi şeklinde işlenir.
Bu suçun cezası 3 yıldan 6 yıla kadar hapis ile birlikte 5 bin gün adli para cezası şeklindedir. Bilişim hukuku alanındaki suçlar çerçevesindeki banka kartları veya kredi kartlarının kötüye kullanılması bilişim suçu, kartın satılması şeklinde gerçekleşmiş ise o halde faile 3 yıldan 7 yıla kadar hapis ve 10 bin güne kadar adli para cezası uygulanır. Haksız kazanç elde etmek amacı ile sahtecilik yapılarak değiştirilen banka ya da kredi kartı yine bilişim suçu kapsamında değerlendirilir ve 5 bin gün adli para cezasının yanında faile 4 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası uygulanır. Bilişim alanındaki suçlar dahilinde bir diğer suç unsuru da bilişim suçlarında yasak cihaz ve programların da kullanılmasıdır.
Bir cihazın, bir bilgisayar programının, bir şifrenin ya da güvenlik kodunun bilişim sistemi araç olarak kullanılarak münhasıran işlenmesi halinde gerçekleşir. Bu cihazları imal eden, ithal eden, depolayan, nakleden, kabul eden, satan, satın alan, bulan ve bulunduran failler 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ve 5 bin güne kadar adli para cezası alır. Bilişim suçlarını tespit etmek için öncelikle Microsoft Corporation şirketinden yardım alınır. Sistemin müştekiye ait olup olmadığı belirlenir. IP adresinin tespitinin ardından hard disklere el konularak inceleme başlatılır. Şayet fail suçu inkâr ya da sistemi kullanmadığını savunursa o halde başkasının sisteme girip girmediği incelenir.
Yapılan araştırma sonucu dinlenen tanıklar da dikkate alınarak bilişim suçu ispat edilir. Savcılık tarafından şikayete konu edilmeden kendiliğinden soruşturulması gerekilen suçlar kapsamında olan bilişim suçları, mağdurun şikayetten vazgeçmesi halinde dahi düşmez. Suçta dava zaman aşımı süresi 8 yıldır. Bu süre içerisinde savcılık konuyu takip ederek dava aşamasını sürdürebilir. Bilişim suçları hukuk içerisinde uzlaşma kapsamında olmayan suçlar dahilindedir.
Ancak etkin pişmanlık nedeni ile ceza indirimi yapılması söz konusudur. Bilişim alanındaki suçlar için verilen hükmün açıklanması geri bırakılabilir. Suç kapsamında çoğu kez maddi zarar ortaya çıkar. Mağdura doğrudan zarar veren bu suç, sanığın zararı karşılaması halinde verilen hükmün açıklanmasının geri bırakılması söz konusu hale gelir. Bilişim sistemi kullanılarak işlenen nitelikli dolandırıcılık suçu, hırsızlık suçu, cep telefonu yolu ile bilişim sistemine girme suçu, şantaj ve özel hayatın gizliliğini ihlal gibi birçok suç unsuru bilişim suçu olarak kabul edilir.
Cezalarda Dikkate Alınan Maddeler
Bilişim Alanındaki Suçlar; Hapis Ve Para Cezaları
Microsoft Corporation Şirketinden Yardım Alınır
Bilişim Alanındaki Suçlar; Uzlaşma Kapsamında Değildir
Bilişim Alanındaki Suçlar; Ceza İndirimi Yapılır