Türkiye’de yasal olarak avukatlık mesleğinde branşlaşma olmadığı için ceza avukatı ayrım tanımlaması olmaz. Ancak halk arasında ceza davalarına giren avukatlara bu nitelendirme yapılabilmektedir. Halk tarafından net şekilde anlaşılması için ceza avukatı ya da ağır ceza avukatı nitelendirmesi yapılabilmektedir. Ceza avukatı olarak nitelendiren avukatlar ise kişi özgürlüğü ve mağdur hakları açısından ilgilendirebilecek davaların sorunlarıyla uğraşır. Toplum açısından da hassas kabul edilen konular ceza avukatının baktığı davalar adıyla nitelendirirler. Her avukatın yaptığı gibi bu davalarda savunmayı mahkemeye iletirler.
Ceza Avukatı Ne Yapar?
Türk Ceza Kanunu kapsamında ceza avukatının işlevi ve ceza davasının özellikleri belirlenmiştir. Yapabileceklerinin belirlenmesi yanında ceza avukatının baktığı davalar da bellidir. Kendini Türk Ceza Kanunu kapsamında geliştirmiş ve görevini icra eden avukat müvekkilinin savunması için ayrıntılı bir çalışma ortaya koyar. Suç teşkil eden fiilin işlenmesinden sonra başlatılan soruşturma ve iddianamenin kabulünün olması kovuşturma aşamalarında her iki tarafın ceza avukatlarından faydalanabilmesini doğurur. Avukatları savunma dosyalarını mahkemeye iletir. Suç şüphesi altında bulunan kimselere hukuki yardım ceza avukatı sayesinde yapılır. Suçlu konumunda olan kişilerin yargılama sonunda hürriyetlerinin kısıtlanma ve ekonomik olarak zarara uğrama ihtimalleri bu haklardan faydalanmaları yararınadır. Ceza avukatlarının ise şüpheli veya sanığı savunurken müdafi olarak adlandırılması bu ihtiyacı karşılamasından dolayıdır. Müdafi kelimesi ise koruyan, savunan, müdafaa eden anlamlarına gelir.
Ceza Avukatı Bakmış Olduğu Davalar
Türk Ceza Kanunu’nda ve özel kanunlarda suç olarak düzenlenen fiillerin işlenmesi sonucu açılan davalar ceza avukatının yükümlü olduğu davalardır. Ceza avukatı hangi davalara bakar sorusuna karşılık gelecek fiiller sadece bir tarafın savunmasını değil her iki tarafın da kendini müdafaa etmesini ortaya çıkartır. Ceza davalarında ise diğer davalardan farklı olarak Cumhuriyet Savcısı iddia makamının başında yer alır. Hukuk kurallarında her davada yer almayan Cumhuriyet Savcısı ancak istisnalar gerçekleştiğinde davanın bakımını üstlenir.
Ceza Avukatlarının Başlıca Görevleri Nelerdir?
Hukukun en hassas konusu olan ceza davalarının hepsine bakabilme yetkileri ceza avukatlarındadır. Üstlendiği davada ise müvekkilinin tüm kişilik özgürlüğü, maddi ve manevi haklarını koruyabilmek için doğru ve kabul edilebilir savunmasını gerçekleştirir. Kapsamlı ve detaylı hazırladığı savunmayı ise mahkemeye iletmekle görevlidir. Delilleri araştırır ve onlara ulaşmaya çalışır. Eğer avukat olaya sonradan müdahale olduysa da baştan işlenen süreç hakkında ayrıntılı bilgilendirmeyi öğrenmesi ve erişmesi gerekir. Oldukça geniş görev aralığı bulunan ceza avukatları ise uygulama yöntemleri ve savunmasında Türk Ceza Kanunun esaslarını dikkate alır.
Ceza Avukatı Hangi Davalara Bakar; Ceza Davalarının Özellikleri
Mahkemelerin baktığı davalar arasında daha ciddi suçlar olarak nitelendiren fiillerde ceza davaları ortaya çıkar. Bazen bu davalar birçok duruşmadan meydana gelebildiği gibi bazı durumlarda ise sadece tek celsede bitebilen davaların olduğu da gözlemlenir. Ceza avukatının baktığı davalar arasında ise tutuklanmalar sıklıkla gözlemlenir. Tutuksuz yargılanma ya da tahliye diğer çıkarılan sonuçlar olarak görülebilir. Bu sonuçlara vardırılan ve ceza davasında görülen suçlara ise katalog suçları adlandırması yapılır.
Ceza Avukatının Baktığı Dava Çeşitleri Nelerdir?
Sadece bir çeşit değil birbirinden farklı alanlarda ortaya çıkmış katalog suçlarından dolayı açılmış ceza davaları vardır. Ceza avukatının baktığı davalar arasında ise bu davaları şekillendiren suç çeşitleri şu şekildedir;
- Yağma suçları
- Kasten adam öldürme suçları
- Adam yaralama suçları
- Hile yapma ve hileli iflas suçları
- Zimmet suçları
- Tehdit, hakaret ve şantaj yapma suçları
- Rüşvetten dolayı olan suçlar
- Belgede sahtecilik suçları
- Taksirli adam öldürme suçu
- Ağır yaralama suçu
- İrtikap suçları
- Yasama organına karşı suç
- Yabancı devlet aleyhine asker toplamak suçu
- Düşman devlete maddi ve mali yardım yapma suçu
- Cumhurbaşkanına suikast ve fiili saldırı suçu
- Siyasal veya askeri casusluk suçu ve daha da çeşitli suçlardır.
Ceza dosyası incelemesi için vekaletname soruşturma veya kovuşturma aşamalarında gerekliliği olmaz. Yani hakkında suç işlediği yönünde yeterli şüpheye ulaşılmış kişi için avukatı müvekkilinin haklarının korunmasına yardım edecek vekâletnameye ihtiyaç duymaz. Ancak soruşturma evresinde ilgili dosyasında gizlilik kararının bulunursa avukatın dosya incelemesi de kısıtlamaya gidebilir. Dosyanın nüshası alınacağı zaman vekaletnameye ihtiyacı ortaya çıkar. Bu düzenlemeler suç işlediği inanılan kişi için olumlu bir durumdur. Çünkü hukuk kuralları içerisinde suçlamayla karşılaşan kişinin suçu işlediğine dair kesin yargıya varılmaması adının lekelenmemesi için yapılır.
Birinci derece yargılama görevi bulunan mahkemelere Asliye Ceza ve Ağır Ceza Mahkemeleri denir. Genel görevli mahkemeler olarak nitelendirilir. Diğer ceza mahkemelerinde görülemeyen davalar bu mahkemelere getirilir ve burada davanın incelenmesi gerçekleştirilir. Ceza avukatının baktığı davalar bu mahkemelerde incelenmesi yapılır. Asliye Ceza ve Ağır Ceza Mahkemelerine iletilecek olan davalarda hakim suçun işlendiği konusunda henüz yeterli şüpheye ulaşmadıysa bir karara varması için Sulh Ceza Hakimliği yardımcı olur ve karar verir.
Bir suçun işlendiği konusunda henüz yeterli şüpheye ulaşılamayan durumlarda hakimin karara varması için Sulh Ceza Hakimi karar konusunda yardımcı olur. Ceza avukatının baktığı davalar arasında görülen bu kararlar ise şunlardır;
Ceza avukatının baktığı davalar içerisinde bir veya daha fazla şüpheli bulunur. Şüphelinin şüpheli olarak kaldığı son aşama ise Cumhuriyet Savcısının karar vermede net sonucuna ulaşmasını sağlayan iddianamelerin kabulüdür. Suç şüphesi altında bulunan kişi soruşturma aşamasında şüpheli sıfatını üzerinde taşır. Şüpheli sıfatı suçu işlediğini direkt olarak kabul etmez. Mahkeme hükmünü açıkladıktan sonra şüpheli kabul edildiyse ancak suçlu konumuna gelir.
Şüphelinin sanık sıfatını kazandığı aşama ise Cumhuriyet Savcısının düzenlediği iddianamenin mahkeme tarafından kabul edildiği zamandır. Bu süreçten sonra şüpheli kovuşturmada sanık olarak nitelendirilir. Ceza avukatın baktığı davalar Cumhuriyet Savcısının düzenlediği iddianameleri önemser. Duruşma aşamasında sanık olarak nitelendirilen bir kişi suçlu olarak adlandırılması yapılmaz. Sanık olarak mahkemede yer alması demek yeterli şüpheye ulaşılmış ve hakkında kovuşturma yapma kararı alınmış demektir.
Suçun işlenmiş olması halinde cezası 5 yıldan fazla olacak sanıkların ve 18 yaşından küçük kimseler için ceza davalarında avukat tutmak zorunludur. Devlet tarafından sistemden kişilere zorunlu müdafii ataması gerçekleştirilir. Bu durumlar dışında zorunluluk bulunmasa da kişiler hukuki yardım alma hakları ellerinde bulunur. Alacakları hukuki yardım ise dava vekilliğini üstlenen avukatlar yardımıyla daha yararlı bir süreç olacaktır. Hukuk sistemimizde kabul edilmiş olan savunma hakkının kutsallığı ilkesi ceza davalarında önemli bir durum olarak ortaya çıkar.
Ceza Avukatının Dosyayı İncelemesi İçin Vekaletname Gerekir Mi?
Asliye Ceza ve Mahkemesi Nedir?
Ceza Avukatı Hangi Davalara Bakar; Sulh Ceza Hakimliği Verilen Kararlar
Şüpheli Hangi Aşamaya Kadar Şüphelidir?
Ceza Avukatı Hangi Davalara Bakar; Şüpheli Hangi Aşamadan Sonra Sanık Olur?
Ceza Avukatı Hangi Davalara Bakar; Ceza Davalarında Avukat Tutmak Zorunlu Mudur?